Tóm tắt: Trong thời kỳ đại dịch COVID-19, mâu thuẫn giữa quyền tiếp cận dược phẩm như một trong các quyền cơ bản của con người và các lợi ích về thương mại quốc tế càng trở nên rõ nét khi các nền kinh tế phát triển nhất đang nỗ lực hết mình trong cuộc đua tìm ra vaccine đối với dịch bệnh song song với việc bảo đảm kho dự trữ dược phẩm cung cấp cho công dân, thông qua những biện pháp mạnh mẽ như hạn chế/cấm xuất khẩu một số loại dược phẩm được cho là thiết yếu, cũng như ban hành quy định pháp luật về bắt buộc chuyển giao sáng chế đối với dược phẩm. Các biện pháp này mang tính chất nhạy cảm xét về nhiều khía cạnh của pháp luật thương mại quốc tế như thương mại hàng hoá, quyền sở hữu trí tuệ và cả đầu tư quốc tế, đặc biệt khi các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có những quy định đặc thù mà quốc gia thành viên cần phải quan tâm cân nhắc. Bài viết này sẽ phân tích quyền tiếp cận dược phẩm trong thời kỳ COVID-19 với liên hệ cụ thể tới quy định của những hiệp định trong Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và CPTPP, nhằm đưa ra lưu ý cho Việt Nam với tư cách quốc gia ký kết các hiệp định này.

Từ khoá: quyền tiếp cận dược phẩm, COVID-19, sở hữu trí tuệ, thương mại quốc tế, WTO, CPTPP.