PGS.TS Trần Việt Dũng

Trường khoa Luật Quốc tế, Trường Đại học Luật TP. HCM

ThS. Lê Minh Nhựt

Giảng viên khoa Luật Quốc tế, Trường Đại học Luật TP. HCM

ThS. Trần Thị Ngọc Hà

Giảng viên khoa Luật Quốc tế, Trường Đại học Luật TP. HCM

Tóm tắt

Việt Nam được công nhận là một trong những quốc gia có tính đa dạng sinh học cao trên thế giới, với nhiều kiểu hệ sinh thái tự nhiên, sinh vật, nguồn gen phong phú và đặc hữu. Đa dạng sinh học ở Việt Nam mang lại lợi ích trực tiếp cho con người và đóng góp lớn cho nền kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản; là cơ sở để đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, duy trì nguồn gen vật nuôi, cây trồng. Tuy nhiên, đất nước cũng đang phải đối mặt với tình trạng suy thoái môi trường và suy giảm các hệ sinh thái do quá trình công nghiệp hóa. EVFTA và CPTPP đưa ra các quy tắc quan trọng về bảo vệ đa dạng sinh học. Các hiệp định thừa nhận rằng chủ quyền đối với tài nguyên quốc gia và quyền xác định việc tiếp cận nguồn gen thuộc về chính phủ mỗi quốc gia và tuân theo luật pháp trong nước. Họ sẽ cố gắng tạo điều kiện để tiếp cận nguồn gen đúng mục đích; tuy nhiên, việc tiếp cận các nguồn gen phải được sự đồng ý trước của nhà cung cấp, trừ khi được cung cấp bởi nhà nước tương ứng. Ngoài ra, Việt Nam phải tăng cường hợp tác và trao đổi thông tin với các bên ký kết khác về chiến lược, sáng kiến, chính sách, chương trình, kế hoạch hành động và các chiến dịch nâng cao nhận thức của người tiêu dùng nhằm ngăn chặn sự biến mất của đa dạng sinh học và giảm áp lực đa dạng sinh học.

Bài báo này sẽ phân tích thực trạng các cam kết đa dạng sinh học của Việt Nam trong khuôn khổ EVFTA và CPTPP, đồng thời xác định những thách thức đối với Chính phủ Việt Nam trong việc củng cố pháp luật về đa dạng sinh học.